Nadanie praw miejskich
Podział Górnego Śląska otworzył przed Zabrzem nowe perspektywy. Niemcy utraciły spore tereny, w tym tak ważne miasta jak Katowice i Królewska Huta. Po ich stronie granicy pozostały jedynie Bytom i Gliwice. Dlatego już w trzy miesiące po objęciu przez Niemcy przyznanych im terenów, rozporządzeniem Pruskiego Rządu Państwowego z 29 września 1922 roku, nadano gminie wiejskiej Hindenburg prawa miejskie z dniem 1 października tegoż roku. Władze gminne przeobraziły się w tymczasowy zarząd miasta i wyznaczyły na 26 listopada wybory 48-osobowej Rady Miejskiej. Dopiero w listopadzie 1923 roku wybrano pierwszego nadburmistrza Zabrza. Wiosną 1924 roku ogłoszono konkurs na herb miejski. Na konkurs wpłynęły 93 prace, a rozstrzygnięto go najprawdopodobniej dopiero na początku 1926 roku. Pierwszą nagrodę przyznano gliwickiemu grafikowi Alfredowi Brockelowi. Herb Zabrza, który po pewnych zmianach przedstawiał ostatecznie 3 czerwone wieże murowane z blankami i niebieskie koło zębate na żółtej tarczy, pruski Minister Spraw Wewnętrznych zatwierdził 17 maja 1927 roku.
Choć lata I wojny światowej i okres powstań i plebiscytu nie sprzyjały rozwojowi, powstało w tym czasie w Zabrzu kilka nowych obiektów. W 1917 roku oddano do użytku szpital dziecięcy utworzony w budynku przy obecnej ul. 3 Maja, a w lipcu 1920 roku, po pięciu latach budowy koncern „Borsigwerk” uruchomił szpital w Biskupicach. W styczniu 1918 roku dyplomowany nauczyciel muzyki Johannes Pionczyk otworzył Instytut Muzyczny, który z czasem przekształcił się w Konserwatorium, przy którym działało Seminarium Muzyczne i Zawodowa Szkoła Muzyki Kościelnej. W 1918 roku w Pawłowie poświęcono tymczasowy kościół, mieszczący się w przystosowanej do kultu religijnego sali. W 1919 roku poświęcono kościół pw. Bożego Ciała w Kończycach i kościół pw. św. św. Jana i Pawła w Makoszowach. Samodzielne parafie erygowano w Pawłowie i Makoszowach 1 sierpnia 1925 roku. W grudniu 1920 roku uruchomiono linię autobusową na trasie Bielszowice – Zabrze – Mikulczyce, która uległa likwidacji po podziale Górnego Śląska.
Praktycznie od chwili uzyskania przez Zabrze praw miejskich, jego władze czyniły starania o przyłączenie do nowo powstałego miasta tych miejscowości z powiatu zabrskiego, które po plebiscycie pozostały w państwie niemieckim. I o ile przyłączenie Biskupic, Maciejowa i Zaborza nie podlegało większym dyskusjom, to Sośnica stała się obiektem sporu pomiędzy Zabrzem i Gliwicami. Władze Zabrza powoływały się w tym sporze na istniejące powiązania urzędowe Sośnicy ze stolicą powiatu, przynależność sośnickich katolików i ewangelików do parafii zabrzańskich, powiązania komunikacyjne, a także konieczność wzmocnienia Zabrza, będącego „filarem narożnym niemczyzny na południowo-wschodniej granicy Niemiec i Prus”. Odpowiednie decyzje zapadły w Pruskim Sejmie Krajowym. „Ustawa o reorganizacji ustroju i zarządzie gmin i powiatów w Prowincji Górnośląskiej” uchwalona została 5 stycznia 1927 roku, ale obowiązywała już od 1 stycznia tegoż roku. Przede wszystkim uporządkowano w niej kwestię miejscowości należących poprzednio do powiatów przyłączonych w 1922 roku do Polski. Włączono je bądź do sąsiednich powiatów (raciborskiego, toszecko-gliwickiego), bądź do miast (Raciborza, Bytomia, Zabrza). Z reszty powiatu lublinieckiego utworzono nowy powiat z siedzibą w Dobrodzieniu; resztki powiatów bytomskiego i tarnogórskiego połączono w jeden powiat z siedzibą w Bytomiu. Ponadto kilka gmin z powiatu Toszek – Gliwice oraz gminę i okręg dworski Sośnica z powiatu zabrskiego przyłączono do miasta Gliwice.
A co z Zabrzem? Z gminy Biskupice do gminy Rokitnica przyłączono tereny położone na północ od linii kolejowej Pyskowice – Bytom, wraz ze znajdującą się tam kopalnią „Castellengo”. Resztę Biskupic, to jest 873 ha zamieszkałe przez 16.977 mieszkańców włączono do Zabrza. Oprócz tego Zabrze powiększyło się o gminę Zaborze (963 ha i 29.858 mieszkańców), gminę Maciejów (175 ha i 2223 mieszkańców), fragment gminy Sośnica (33 ha z 453 mieszkańcami), fragment obszaru dworskiego Sośnica (146 ha z 74 mieszkańcami), niezamieszkany skrawek gminy Mikulczyce o powierzchni 8 ha, fragment obszaru dworskiego Mikulczyce o powierzchni 500 ha zamieszkany przez 178 osób. Równocześnie, na mocy tej ustawy, resztę obszaru dworskiego Mikulczyce włączono do gminy Mikulczyce. Ta zaś, wraz z gminami Grzybowice i Rokitnica znalazła się w powiecie bytomsko-tarnogórskim. Łącznie obszar Zabrza wzrósł z 1686 do 4384 ha. Już na początku 1928 roku obszar Zabrza powiększył się do 4468 ha. Z kolei na początku 1932 roku zmniejszył się do 4402 ha. Powodem tych zmian były wymiany terenów pomiędzy Zabrzem i Sośnicą oraz Zabrzem i Rokitnicą. We wrześniu 1928 roku Pruskie Ministerstwo Stanu zlikwidowało okręgi dworskie w powiecie bytomskim. Okręg dworski Grzybowice włączono do gminy Grzybowice, która powiększyła się również o fragment okręgu dworskiego Wieszowa. Większą część okręgu dworskiego Rokitnica włączono do gminy Rokitnica. Jedynie fragment o powierzchni ok. 20 ha wymieniono na fragment okręgu dworskiego Miechowice o podobnej powierzchni. Dodatkowo do gminy Rokitnica włączono jeszcze fragment okręgu dworskiego Stolarzowice.
