Potencjał ludnościowy
Zabrze jest czwartym co do wielkości pod względem liczby mieszkańców miastem Aglomeracji Górnośląskiej.
Rozwój Zabrza związany był z rozwojem przemysłu ciężkiego, głównie górnictwa i hutnictwa. Obecnie Zabrzu rozwija się sektor usług oraz innowacyjna i specjalistyczna medycyna.
Całkowita liczba podmiotów gospodarczych w ostatnich latach rośnie i na koniec 2019 r. wynosiła 16 966. Najliczniejszą grupę stanowią podmioty zatrudniające 0-9 pracowników.
Dominuje w Zabrzu sektor prywatny z najliczniejszą grupą reprezentowaną przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą.
Na terenie miasta funkcjonują duże zakłady przemysłowo-produkcyjne, do których należą m.in.:
- JSW Koks S.A.,
- Fortum Silesia S.A.,
- Elzab S.A.,
- DB Cargo S.A.,
- Famur S.A.,
- Mostostal Zabrze Konstrukcje Przemysłowe S.A.,
- Elektrolux.
Specjalna Strefa Ekonomiczna
Zabrzańska strefa określana jest jako najlepszy park przemysłowy na terenie Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej – jeden z najlepiej przygotowanych i położonych terenów inwestycyjnych w Polsce.
Według rankingu FDI Business Financial Times 2019 – KSSE uznana została za drugą najatrakcyjniejszą strefę ekonomiczną na świecie po Dubaju i pierwszą w Europie.
W sierpniu 2020 r. zagospodarowanie terenów w zabrzańskiej strefie wyniosło około ponad 86 % powierzchni.
Rynek pracy:
Najwięcej pracujących znajduje zatrudnienie w usługach, a także w przemyśle i budownictwie.
Bezrobocie kształtuje się poniżej wartości ogólnopolskich. Odnotowuje się coroczny spadek bezrobocia rejestrowanego.
Struktura placówek oświatowych
Samorządowa struktura szkół i przedszkoli oraz liczba uczniów w latach 2017-2019 wyglądała następująco:
Szkolnictwo Wyższe
W mieście mają swoją siedzibę wydziały uczelni wyższych – Politechniki Śląskiej, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego z Centrum Symulacji Medycznej i Wyższej Szkoły Technicznej.
PLACÓWKI PROWADZONE PRZEZ INNE PODMIOTY
Należą do nich m.in.:
- Salezjański Zespół Szkół Publicznych,
- Zespół Szkół Katolickich,
- Prywatne Liceum Ogólnokształcące,
- Międzynarodowa Szkoła Podstawowa,
- szkoły dla dorosłych Wszechnica Zabrzańska,
- szkoły dla dorosłych Żak i Copernicus,
- 8 przedszkoli.
Łączna liczba placówek prowadzonych przez podmioty zewnętrzne to 28 w tym: 8 przedszkoli, 6 szkół podstawowych, 2 licea ogólnokształcące, 4 licea ogólnokształcące dla dorosłych, 5 szkół policealnych, 1 szkoła specjalna, 1 szkoła branżowa, 1 ośrodek rewalidacyjno-wychowawczy.
Na poziomie policealnym funkcjonuje prowadzone przez Marszałka Województwa Śląskiego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego Województwa Śląskiego, w ramach którego działają: Szkoła Policealna Województwa Śląskiego dla Dorosłych w Zabrzu i Medyczna Szkoła Policealna Województwa Śląskiego.
KIERUNKI KSZTAŁCENIA
Publiczne szkoły prowadzone przez Miasto Zabrze prowadziły w 2019 r. naukę 43 zawodów, w tym 13 nowych kierunków takich jak: dekarz, kelner, krawiec, monter sieci i instalacji sanitarnych, pracownik obsługi hotelowej, technik automatyk, technik chłodnictwa i klimatyzacji, technik ekonomista, technik programista, technik przemysłu mody, technik reklamy i technik usług fryzjerskich.
Wyróżnikiem miasta stała się turystyka przemysłowa i medycyna.
Sport i rekreacja
Mieszkańcy mają obecnie do dyspozycji 49 placów zabaw, 15 siłowni zewnętrznych, 5 placów do jazdy na rolkach, 26 boisk wielofunkcyjnych oraz tor rowerowy typu pumptruck dla rowerzystów, rolkarzy i deskorolkarzy.
Żłobki
Miasto Zabrze, w ramach kompleksowej polityki prorodzinnej, organizuje dla najmłodszych miejsca w żłobkach. Wszystkim zabrzańskim maluchom, dla których rodzice poszukiwali miejsca w roku 2019 zostały one zapewnione.
Łącznie w żłobkach i klubach dziecięcych w roku 2019 przygotowano 766 miejsc
W Zabrzu opiekę zdrowotną świadczy pięć jednostek szpitalnych:
- Śląskie Centrum Chorób Serca, wyposażone w najnowocześniejszą aparaturę oraz sprzęt do diagnostyki i terapii, m.in. chorób serca, ul. Marii Curie-Skłodowskiej 9,
- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 im. Prof. Stanisława Szyszko Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, z oddziałami dla dorosłych i dzieci, ul. 3-go Maja 13-15,
- Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 im. Prof. Stanisława Szyszko Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, z oddziałem pulmonologii i onkologii, ul. Księdza Karola Koziołka 1,
- SPZOZ Szpital Specjalistyczny w Zabrzu udzielający świadczeń zdrowotnych w zakresie chirurgii, laryngologii, kardiologii, dermatologii, alergologii i chorób wewnętrznych w powiązaniu z realizacją zadań dydaktycznych, ul. Marii Curie-Skłodowskiej 10,
- Szpital Miejski w Zabrzu, który zapewnia świadczenia zdrowotne, opiekuńczo-lecznicze i rehabilitacyjne, w którego obrębie funkcjonuje nowoczesne Centrum Zdrowia Kobiety i Dziecka oraz otwarty w 2019 roku nowy Szpitalny Oddział Ratunkowy z lądowiskiem dla helikopterów, ul. Zamkowa 4.