Zabrze przestrzenią rozwoju

Parki

Na terenie Zabrza znajduje się dziesięć ogólnodostępnych parków miejskich:

Park przy ul. Krakowskiej

Wcześniej określany jako park przy ul. Findera. Jest to park i zarazem największy urządzony teren rekreacyjno-wypoczynkowy w dzielnicy Rokitnica, położony pomiędzy ul. Krakowską, ul. Szafarczyka, ul. Jordana i ul. Pomorską (2,93 ha). Na terenie parku zlokalizowane są dwa niewielkie place zabaw i trzy obiekty budowlane – dwie placówki handlowe oraz solarium.

Pierwsza część parku w rejonie skrzyżowania ul. Krakowskiej z ul. Jordana została założona podczas zagospodarowania otoczenia ratusza położonego przy ul. Jordana 1 (obecnie w tym budynku znajduje się niepubliczny zakład opieki zdrowotnej i szkoła języka angielskiego). Sądząc po wielkości obwodów pni drzew dwóch najliczniejszych gatunku drzew – klonu jawor i klonu zwyczajnego – termin ich sadzenia oraz być może powstania drugiej części parku szacuje się na lata pięćdziesiąte XX wieku.

Według inwentaryzacji terenów i szaty roślinnej opracowanej w 1999 r. na terenie parku znajdują się 62 gatunki i odmiany drzew oraz krzewów. Najliczniejszymi gatunkami są: klon zwyczajny – 125 szt., klon jawor – 126 szt., głóg pośredni – 115 szt., a także robinia akacjowa, lipa drobnolistna, jarzębina pospolita, jarząb mączny, wiąz górski, pojedyncze drzewa z gatunku skrzydłorzech kaukaski, modrzew europejski, jabłoń Niedźwieckiego, czy trzy egzemplarze bardzo nielicznych robinii akacjowych (odmiana drobnolistna). Park od ul. Krakowskiej oddziela grabowy żywopłot. Miejsce to warto odwiedzić zwłaszcza w maju podczas kwitnięcia głogów pośrednich.

Park im. Rotmistrza Witolda Pileckiego (do grudnia 2008 r. park im. Gen. K. Świerczewskiego)

Obszar o powierzchni 3,24 ha, położony przy ul. 3 Maja, jest wkomponowany w kompleks leśny lasów komunalnych w Zabrzu. Wejścia do parku strzegą dwa kamienne lwy, które po II wojnie światowej prawdopodobnie zostały przeniesione z Gliwic.

Park jest wyposażony w ławki parkowe i plac zabaw, a w jego centralnej części znajduje się pomnik z popiersiem gen. K. Świerczewskiego. Wg inwentaryzacji terenów i szaty roślinnej, na terenie parku znajduje się 79 gatunków i odmian drzew oraz krzewów. Najliczniejszymi gatunkami są: klon pospolity – 99 szt., brzoza brodawkowata – 268 szt., dąb czerwony – 96 szt., jesion wyniosły, lipa holenderska, klon jawor, topola kanadyjska, czeremcha późna, jarzębina, kasztanowiec oraz ciekawe gatunki takie jak: kasztan jadalny, klon ginnala, klon srebrzysty, surmia bigoniowa, sosna wejmutka, platan klonolistny, kalina koralowa, bożodrzew kaukaski, skrzydłorzech kaukaski, kalina koralowa, rododendron oraz tawlina jarzębolistna. Na polanie, położonej w części północnej parku, rosną trzy stare i ogromne dęby czerwone o średnicy/obwodach pni mierzonych na wysokości 130 cm: 98/309 cm, 119/372 cm, 110/344 cm. Wiek dębów szacuje się na 120 – 150 lat. Okazy te zostały zaproponowane jako drzewa do ochrony – pomniki przyrody. Park warto odwiedzić zwłaszcza w maju – w trakcie kwitnięcia rododendronów.

Park Miejski, dawniej Park im. Poległych Bohaterów (pot. Park Dubiela)

Zabytkowy park położony w dzielnicy Centrum Północ między ulicami Dubiela i Trocera. Został zaprojektowany przez berlińskiego architekta krajobrazu prof. Gustava Allingera. Budowa parku została rozpoczęta w 1924 r. pomiędzy rzeką Bytomką, a (zasypanym w latach 1953-1956) Kanałem Sztolniowym. Ówcześnie nosił nazwę „Stadt-Park” (park miejski) lub „Skagerrak-Park”. Po II wojnie światowej jego nazwa została zmieniona na im. Poległych Bohaterów.
Park im. Poległych Bohaterów w sierpniu 2012 roku został wpisany do rejestru zabytków województwa śląskiego.

Park im. A. Hlonda

Usytuowany przy kościele pw. Bożego Ciała w Kończycach (ul. Miła). Ogólny podział parku na prostokątne części o zróżnicowanych funkcjach zaproponował inż. Jan Kubec. Na park składają się m.in.: Skwer Pamięci z pomnikiem walczących o niepodległość, Ogród Maryjny z zespołem górek tworzących wnętrze pod kapliczkę; Rajska Łąka z grupami drzew i krzewów ozdobnych; Ogród Farski z zarysem dawnego kościoła, krzyżem misyjnym w miejscu dawnego ołtarza, ławkami w miejscach przypór i krajobrazem stanowiącym nawiązanie do Ziemi Świętej; Plac Błogosławieństw i Ogród Rajski z kwitnącymi drzewami.

Park im. J. Kuronia

Znajduje się obok Domu Muzyki i Tańca, w dzielnicy Centrum Południe (ul. gen. Charlesa de Gaulle’a). Decyzje o nazwaniu parku otaczającego DMiT imieniem Jacka Kuronia zabrzańska Rada Miasta podjęła w 2006 r. Park został zmodernizowany w 2010 roku, pojawiły się w nim nowe ławki, alejki, plac zabaw z karuzelą, huśtawkami i piaskownicą.

Park Rodzinny

Położony w dzielnicy Centrum Północ (ul. Nad Kanałem).

To niewielki park w dolinie rzeki Bytomki (ok. 6 ha), który powstał w roku 2007. Jest on nie jako przedłużeniem parku im. Poległych Bohaterów. Park jest istnym rajem dla dzieci, są tu huśtawki, karuzele, zjeżdżalnia, piaskownice, ławki i bardzo dużo zieleni, a sam plac zabaw dla dzieci jest ogrodzony i wieczorem zamykany. Dla starszych dzieci i młodzieży jest skatepark i boisko do koszykówki.

Park im. Tadeusza Kościuszki

Usytuowany w dzielnicy Centrum Południe przy ul. Wolności.

Wewnątrz Parku znajduje się siedziba Związku Harcerstwa Polskiego Hufiec Zabrze.

Park Hutniczy

Mieści się w dzielnicy Centrum Północ przy ul. Mikulczyckiej.

Najstarszy z zabrzańskich parków powstał w 1885 r. na terenach należących do ówczesnej huty Donnersmarck. Twórcą Parku Hutniczego, a następnie jego opiekunem przez 43 lata był ogrodnik Valentin Kawalle. W parku znajdował się staw z budką dla łabędzi. W muszli koncertowej występowała m.in. orkiestra hutnicza. Oprócz altanki i ławek w parku znajdowało się także ujęcie wody pitnej. Przez wiele lat w parku znajdowała się siedziba zarządu spółki, a także willa jej dyrektora generalnego. W 1923 r. odsłonięto pomnik poświęcony członkom Selbstschutzu, poległym rok wcześniej w walce ze stacjonującymi w Zabrzu żołnierzami francuskimi. W Parku Hutniczym rośnie 50 rożnych gatunków i odmian drzew.

Park im. Jana Pawła II

Położony na terenie osiedla Mikołaja Kopernika przy kościele pw. św. Wojciecha ( ul. Heweliusza/ ul. G. Bruno).

Inicjatywa utworzenia parku w pobliżu Krzyża Papieskiego na oś. Kopernika powstała w 2005 r. Kamień węgielny pod budowę parku został poświęcony przez biskupa Gerarda Kusza podczas mszy świętej w pierwszą rocznicę śmierci Jana Pawła II.

Na terenie parku znajduje się cieszący się dużą popularnością kompleks sportowy; boiska do siatkówki, koszykówki, piłki nożnej, tenisa oraz skatepark.

Park leśny im. Powstańców Śląskich

Usytuowany w dzielnicy Centrum Południe przy ul. Matejki.

Czas Wolny