Jubileusz 60-lecia Instytutu Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN w Zabrzu
24 kwietnia w Filharmonii Zabrzańskiej odbyły się uroczystości jubileuszowe z okazji 60-lecia powstania Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych Polskiej Akademii Nauk w Zabrzu. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele instytucji naukowo-badawczch z całego kraju.
Sześćdziesiąt lat funkcjonowania Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN ugruntowało pozycję jednostki podejmującej działania na rzecz transformacji oblicza regionu oraz umacniania jego naukowej i innowacyjnej pozycji na mapie Polski i Europy.
– W Zabrzu efektywnie łączymy wielowiekową przemysłową tradycję z nowoczesnym podejściem do ambitnych i innowacyjnych przedsięwzięć. Szczycimy się uznanymi ośrodkami naukowymi i badawczymi, wśród których Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN zdobyło mocną pozycję. Dzięki temu w naszym mieście specjalistyczna i wykwalifikowana kadra działa na rzecz przemysłu medycznego, chemicznego czy ochrony środowiska. – powiedziała Małgorzata Mańka-Szulik, prezydent Zabrza. – Jesteśmy dumni, że zabrzańscy naukowcy z sukcesem łączą osiągnięcia intelektualne z wdrożeniami nowoczesnych technologii i produktów, które odpowiadają zapotrzebowaniom rynkowym w kraju i zagranicą.
Centrum powstało 1 stycznia 2007 r. w wyniku połączenia Centrum Chemii Polimerów PAN w Zabrzu i Zakładu Karbochemii PAN w Gliwicach – dwóch placówek Polskiej Akademii Nauk, które od lat prowadziły systematyczne prace nad wytwarzaniem i właściwościami materiałów makrocząsteczkowych – polimerowych i węglowych. W 1954 roku Polska Akademia Nauk, działając przez swój Zakład Syntezy Organicznej, obecnie Instytut Chemii Organicznej, utworzyła w Gliwicach Laboratorium nr 7, by pod kierunkiem młodego wówczas, 40-letniego dr. Kisielowa badać problemy ropy naftowej, jako surowca energetycznego i chemicznego. Rozszerzenie tych badań o chemię węgla znalazło swoje odbicie w zmianie jej nazwy w roku 1966. Te podstawowe badania były w tej placówce prowadzone ze znacznym powodzeniem przez następne ponad 30 lat. Rosnąca potrzeba rozwoju elektroniki opartej o półprzewodniki i wizja konieczności rozwoju badań nad odnawialnymi źródłami energii leżały u podstaw utworzenia przez Polską Akademie Nauk w Zabrzu w 1967 roku Zakładu Fizyki Ciała Stałego. Niewiele później, bo w 1968 roku również w Zabrzu został zlokalizowany ówczesny Zakład Polimerów Polskiej Akademii Nauk, placówka orientująca swoje wysiłki na badania podstawowe i stosowane materiałów makromolekularnych, wtedy i dzisiaj decydujących o nowoczesności gospodarki.
Ten zorientowany na badania materiałów kierunek, widoczny od powstania „składowych” placówek obecnego Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN, do dziś determinuje kierunki jego badań. Nie wolno nie wspomnieć o utworzeniu w 1968 roku Centrum Badań Naukowych Polskiej Akademii Nauk w województwie katowickim, jednostki administracyjnej, której dążeniem była integracja i stworzenie „masy krytycznej” potencjału naukowego, koordynującej pracę 7 działających wówczas w Zabrzu i Gliwicach placówek PAN. Zamiar wtedy wizjonerski dziś powszechnie uważany jest za konieczność. CBN PAN wyposażono w wielki, 10 ha teren w centrum Zabrza z zamiarem budowy tam miasteczka badawczego, niestety, tylko w niewielkim stopniu zrealizowany.
Materiałowa linia badań zdominowała działania trzech wspomnianych placówek PAN. Ta spójność kierunków spowodowała w 1999 roku połączenie Zakładu Fizyki Ciała Stałego z Centrum Chemii Polimerów, a następnie w 2007 roku Zakładu Karbochemii. Tej ostatniej fuzji towarzyszyła zmiana nazwy Centrum i jego statutu, określającego strategiczne kierunki prac badawczych. Koncentracja wysiłków badawczy trzech „składowych” placówek spowodowała, że Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN w Zabrzu w 2011 roku zostało podniesione do rangi instytutu Polskiej Akademii Nauk. Z analizy wydarzeń widać, że placówki badawcze Polskiej Akademii Nauk na Śląsku powstawały, aby odpowiadać na najważniejsze potrzeby regionu i Polski. Tym zadaniom poświęcony jest trud dzisiejszego Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN.
.jpg)
