Zabrze przestrzenią rozwoju

Zakończyły się obrady Związku Miast Polskich

14.03.2014

W dniach 13-14 marca w Hotelu Diament w Zabrzu obradowali samorządowcy skupieni w Związku Miast Polskich. W XXXV Zgromadzeniu Ogólnych udział wzięło 250 przedstawicieli miast z całego kraju.

Samorządowcy rozmawiali o sprawach ważnych dla mieszkańców takich jak inwestycje drogowe, sprawy zagospodarowania przestrzennego czy nowa gospodarka odpadami.

Postulaty Związku Miast Polskich w zakresie dróg lokalnych:
– Należy znowelizować ustawę o drogach publicznych.
– Związek apeluje, aby kontynuowany był program rozbudowy i modernizacji dróg lokalnych.
– Konieczne jest objęcie wsparciem dróg niszczonych przez ciężki sprzęt podczas budowy nowych autostrad i dróg ekspresowych.
– Konieczne jest objęcie wsparcie dróg regionalnych i lokalnych, po przeniesieniu na nie części ruchu tranzytowego w wyniku objęcia dróg krajowych systemem opłat.

Stanowisko Związku Miast Polskich w sprawie niezbędnych zmian w ustawach dotyczących zagospodarowania odpadów komunalnych:
Zagospodarowanie odpadów stałych od 1990 r. należy do zadań własnych gmin, nałożonych na nie ustawą ustrojową. Dlatego ponownie wyrażamy przekonanie, że ustawy szczegółowe, ustanawiające ramy wykonywania tych zadań, a zwłaszcza wprowadzające ewentualne zmiany w tych regulacjach, powinny gminom pomagać, a nie utrudniać wywiązywanie się z obowiązków wobec mieszkańców. Powinny one także zachowywać samodzielność gmin odnośnie sposobu realizacji zadań własnych, w ramach określonych ustawowo zasad. Sytuacja w gospodarce odpadami od wielu lat jaskrawo odbiegała od tego standardu: do lutego 2013 roku – mimo zgłaszanych postulatów – nie mieliśmy istotnego wpływu na stan tej gospodarki. Uchwalone wcześniej zmiany ustawowe niestety nie realizowały znacznej części naszych postulatów, uwzględniając za to wąskie interesy lobby wielkich firm śmieciowych. Zawierały też wiele błędów, z których tylko część naprawiono dzięki inicjatywie legislacyjnej Senatu.
Coraz szerzej uświadamiana jest konieczność kolejnej nowelizacji ustawy, wynikająca przede wszystkim z doświadczeń pierwszego półrocza stosowania nowych przepisów, a także z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, który rozpatrzył już część wniosków dotyczących tych regulacji.

Stanowisko Związku Miast Polskich w sprawie planów zagospodarowania przestrzennego:
Planowanie zagospodarowania przestrzennego jest zagadnieniem o znaczeniu ustrojowym, dotyczy bowiem kwestii ładu przestrzennego, który jest regulowany – w granicach określonych ustawowo – aktami prawa miejscowego. Akty te, które muszą być w określonym zakresie zgodne z KPZK oraz planami regionalnymi, stanowią podstawę polityki przestrzennej państwa, w tym dotyczącej lokalizacji wszelkich obiektów budowlanych. Dlatego błędem jest dyskutowanie na temat tej problematyki łącznie z kwestiami kodeksu budowlanego, który dotyczy całkowicie odmiennej materii – zagadnień technicznych procesów budowlanych oraz administracji budowlanej. Łączne dyskutowanie o tych z samej natury różnych zagadnieniach może rodzić niepożądane konsekwencje, np. wynikające z lobbingu deweloperów. Warto przypomnieć fakt dopisania w trakcie prac sejmowych do osób uprawnionych do sporządzania projektów decyzji WZiZT – poza urbanistami – także architektów. Efektem jest architektoniczne, zamiast urbanistycznego, podejście do lokalizacji wielu inwestycji.
2. Oczekiwane zmiany w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym trzeba podzielić na dwie grupy:
a) zmiany doraźne, które możliwie szybko zahamują degradację przestrzeni;
b) zmiany systemowe, które ułatwią procesy planowania przestrzennego.
3. Do zmian doraźnych należy zaliczyć:
a) bardzo pilne wprowadzenie wymogu zgodności decyzji WZiZT ze studium UiKZP;
b) możliwie szybką likwidację decyzji WZiZT (prócz inwestycji celu publicznego), a przynajmniej bardzo pilną zmianę ich zdefiniowania w ustawie;
c) pilne wprowadzenie możliwości uchwalenia uproszczonych przepisów urbanistycznych dla terenów zagospodarowanych, umożliwiając lokalizację np. zabudowy uzupełniającej;
d) zastąpienie niekonstytucyjnych uzgodnień mpzp opiniowaniem przez wskazane instytucje;
e) wprowadzenie równowagi między poszanowaniem praw indywidualnych a wymogami dobra publicznego, w tym w zakresie zobowiązań i roszczeń uczestników procesu; skreślenie w ustawie art. 36 i 37 (wobec wprowadzenia art. 417 w kodeksie cywilnym).
4. Zmiany systemowe powinny być przygotowane odrębnie, najlepiej przez specjalnie powołaną w tym celu komisję kodyfikacyjną, złożoną ze specjalistów z zakresu szeroko pojętej urbanistyki, rozwoju, prawa własności i ustroju samorządu terytorialnego. Powinny usytuować planowanie zagospodarowania przestrzeni nie – jak dotąd – jako narzędzie restrykcji wobec właścicieli i użytkowników nieruchomości, lecz jako instrument prowadzenia polityki rozwoju przez państwo (jego struktury centralne, regionalne i lokalne). Niezbędna jest m.in.:
a) całkowita likwidacja decyzji administracyjnych, a także „specustaw”;
b) wzmocnienie rangi studium UiKZP;
c) wprowadzenie zasady opracowywania planów miejscowych przede wszystkim dla obszarów, na których zachodzą procesy rozwojowe (zmienia się ich przeznaczenie); na pozostałych wystarczą uproszczone przepisy urbanistyczne;