100. rocznica III Powstania Śląskiego

04.05.2021

2 maja uroczystą mszą świętą w kościele pw. św. Andrzeja rozpoczęły się zabrzańskie obchody 100. rocznicy III Powstania Śląskiego. O oprawę muzyczną nabożeństwa zadbała Orkiestra Dęta Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu pod batutą Henryka Mandrysza, która wykonała wiązankę pieśni powstańczych. Następnie reprezentacja władz samorządowych naszego miasta na czele z prezydent Zabrza Małgorzatą Mańką-Szulik złożyła kwiaty pod Pomnikiem Powstańców Śląskich.

Niewątpliwą atrakcją zabrzańskich obchodów był przejazd ulicami miasta samochodów militarnych, m.in.  repliki pojazdu powstańczego „Korfanty”. Warto bowiem pamiętać, że podczas III Powstania Śląskiego (2 maja – 5 lipca 1921 r.) w walkach po stronie sił polskich wzięło udział kilka samochodów pancernych, z których co najmniej trzy zostały zbudowane przez powstańców na bazie zdobycznych ciężarówek. Najsłynniejszym był wóz skonstruowany i dowodzony przez por. Roberta Oszka (awansowanego później do rangi kapitana), zwany „Korfantym” na cześć przywódcy powstania, Wojciecha Korfantego. 

W Zabrzu, nieopodal budynku mieszkalnego przy ul. Franklina Roosevelta 47, odsłonięto postument upamiętniający dokonania kapitana Roberta Oszka – pochodzącego z Zabrza wybitnego żołnierza i powstańca śląskiego. Tablicę z czarnego granitu posadowiono w miejscu dawnej kamienicy, w której Oszek przyszedł na świat.

Zasłynął on z odwagi i męstwa w czasie III Powstania Śląskiego. Był twórcą i dowódcą oddziału szturmowego marynarzy i uczestnikiem walk o Górę Św. Anny, a następnie komendantem konspiracyjnej Organizacji „P”, której celem była ochrona polskich placówek i instytucji do momentu ich przejęcia przez władze polskie. W 1922 r. został awansowany do stopnia kapitana marynarki – wtedy ponownie rozpoczął służbę w Marynarce Wojennej.

Za swoje zasługi Robert Oszek był wielokrotnie honorowany odznaczeniami rangi państwowej: Krzyżem Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasług, Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz Gwiazdą Śląską. 

Warto dodać, że 2 maja w godzinach wieczornych na fasadzie Domu Muzyki i Tańca została też wyświetlona wielkoformatowa animacja komputerowa (mapping), przedstawiająca kluczowe dla historii Górnego Śląska i Polski wydarzenia sprzed 100 lat. Multimedialne przedstawienie kulturalno-edukacyjne zorganizowane było wspólnie z Biurem Programu „Niepodległa”, w ramach ogólnopolskiej kampanii „Śląsk wspólna sprawa”.