Zabrze przestrzenią rozwoju

W Zabrzu będzie można podziwiać krakowskie szopki

28.11.2016

Muzeum Miejskie w Zabrzu zaprasza do Galerii Café Silesia na „Wystawę Szopek Krakowskich ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa”. Wystawa dostępna będzie dla zwiedzających od 2 grudnia br. do 29 stycznia 2017 r.

Tradycja tworzenia szopek krakowskich narodziła się w Krakowie w XIX wieku. Zwyczaj przedstawiania narodzin Chrystusa wywodzi się z kultu żłóbka betlejemskiego. Pierwszym, który przedstawił misterium narodzin Syna Bożego w formie żywego teatru był Święty Franciszek z Asyżu. Do Krakowa zwyczaj ten dotarł za sprawą zakonu franciszkanów w XIII wieku. Z czasem widowiska teatralne stały się widowiskami kukiełkowymi, wystawianymi przez żaków, a z biegiem czasu ukształtował się kanon szopki krakowskiej jako konstrukcji symetrycznej, wielowieżowej i wielopiętrowej z centralnie umiejscowioną wnęką na kukiełki.

Typowa szopka krakowska, to symetryczna bryła o nieparzystej liczbie wież (3, 5, lub 7) w dwóch lub trzech kondygnacjach, łącząca charakterystyczne elementy krakowskich zabytków. Na iglicach wież umieszczany jest wizerunek orła albo chorągwie w barwach narodowych lub krakowskich. Parter szopki nawiązywał najczęściej do Bramy Floriańskiej, Barbakanu i murów miejskich. Na pierwszej kondygnacji nawiązującej często do krakowskich Sukiennic umieszczony jest żłobek i Święta Rodzina. Według tradycji kolory szopek powinny być takie, jak gorset krakowskiego stroju ludowego; przewaga złota, czerwień i granat. Najważniejsze postaci figurek w szopkach to: Matka Boża, Święty Józef, Dzieciątko w żłobku, towarzyszą mu pasterze, a także Królowie przybywający z darami. Na parterze mogą być: śmierć – ludzki szkielet, głowa Turonia, włochata postać z kłapiącą paszczą, Diabeł, Żyd i Cygan z niedźwiedziem i czarownicą. Zdarzają się postaci smoka wawelskiego, hejnalisty i Pana Twardowskiego, jak również postaci wybitnych Polaków. Podstawowym materiałem szopki jest drewno, sklejka, tektura, folia aluminiowa i kolorowe papierki. W latach 60. XX wieku pojawiły się w szopkach elektryczne mechanizmy poruszające kukiełki.
W 1937 roku na krakowskim rynku zorganizowano pierwszy konkurs szopek krakowskich, który w każdy pierwszy czwartek grudnia odbywa się po dzień dzisiejszy.

Prezentowane na wystawie szopki pochodzą ze zbiorów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Ekspozycję wzbogacą zbiory Muzeum Miejskiego w Zabrzu opisujące tradycje i zwyczaje świątecznego stołu.

Wystawie towarzyszyć będą lekcje muzealne:
– „Przy świątecznym stole”
– „Dzisiaj w Betlejem – górnośląskie tradycje bożonarodzeniowe”
oraz warsztaty plastyczne „Moja szopka betlejemska”

Podczas trwania wystawy w każdą sobotę o godz. 12.00 będzie odtwarzany film o powstawaniu szopek, zrealizowany w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa.